Fire år har gått sidan me blei ståande i månadlange bestillingskøar for PlayStation 5, og for eit par veker sidan dukka PlayStation 5 Pro opp.
Kraftigare, mindre, dyrare.
Gamer.no er heftig forseinka med vår test, men me takkar fraktselskapet vårt for å sette det som må vere noregsrekord i å frakte ein pakke frå Oslo til der-ingen-skulle-tru-at-nokon-kunne-bu-kommunen Sandnes.
16 dagar. Ikkje verst, altså. Men me har i alle fall fått ei lita veke med konsollen.
Kontroversiell
Mens me har purra og purra på den stakkars pressekontakten vår, har debatten om PlayStation 5 Pro rast i media og på sosiale medium.
Elefanten i rommet er sjølvsagt prisnivået. For då eg kjøpte PlayStation 4 Pro i 2016, og irriterte meg grøn over at vifta overdøyva støvsugaren min, kosta det meg berre 3790 kroner.
Med diskdrev og greier.
PlayStation 5 Pro – utan diskdrev – kostar 10 190 kroner.
Inflasjon, svak kronekurs og andre uting påverkar sjølvsagt prisen, og sjølv om heile verda klagar på den auka kostnaden, er berre konsollen rundt 2000 kroner dyrare enn ein vanleg PS5 i USA.
Her snakkar me over 4000.
Kan ein forsvare dette på noko vis?
Største trekkplaster
Først dei kalde, harde fakta.
PS5 Pro er mindre enn originalen, men høgare enn fjorårets PS5 Slim. Brukaropplevinga i menysystema er lik som før.
Lagringa er utvida til 2 TB. Det er lagt til 2 GB ekstra med GDDR6-minne, som også har auka bandbreidde.
Zen 2-prosessoren er relativt lik som i originalen. Arkitekturen begynner å bli ganske gammal, sjølv om prosessoren har noko høgare klokkehastigheit her og skal vere laga på ein 4nm-produksjonsprosess.
Prosessoren kjem til å bli ein flaskehals i stadig fleire spel framover.
Straumforbruket er minimalt auka, og elles er kjølinga like støysvak som tidlegare.
Sony marknadsfører mest på tre ting; kraftigare skjermkort, betre strålesporingskapabilitetar og støtte for ein ny type KI-oppskalering.
Skjermeininga er basert på AMD sin komande RDNA 4-arkitektur.
«Skjermkortet» har 67 prosent fleire «compute units» og 28 prosent raskare minne enn forgjengaren, utan at det seier oss så altfor mykje. Sony hevdar dette gir grunnlag for opptil 45 prosent høgare yting.
«Game boost» gjer at spel som ikkje er oppgradert for PS5 Pro, får ei tilsvarande auke i yting. I alle fall på papiret.
Eurogamer har testa langt fleire spel enn me har kapasitet til i farta, og fant at ytinga stort sett aukar med 30–35 prosent i spel utan eigen PS5 Pro-oppgradering – i alle fall der skjermkortet er flaskehalsen.
Forskjellane vil variere kraftig frå spel til spel. Det kjem me tilbake til.
Gimmick
Trekkplaster nummer to, strålesporing, er og blir ein gimmick for dei fleste.
AMD hevdar RDNA 4 skal bli langt betre på strålesporing enn dei tidlegare generasjonane deira, men det er framleis få spel som verkeleg utnyttar strålesporing skikkeleg.
Me ser det aller best i spel som Cyberpunk 2077 med path tracing, noko konsollar neppe får med det første.
Strålespora refleksjonar er ofte det som gjer mest ut av seg, og det har me testa i F1 24 på PS5 Pro.
Sjølv om eg mykje heller speler med 120 FPS-modusen i eit bilspel, er det kult korleis omgivnadane speglar seg i bilane i fart.
Det er kjekt at konsollar får meir grafikksnacks og valfridom, men igjen; det er høg gimmick-faktor på dette. Dei færraste kjem til å ofre høgare bildeflyt for litt annleis lyssetting og nokre hakkete refleksjonar.
Oppskaleringsmagi
Teknologiar som DLSS og FSR har vore ein liten revolusjon for speling på PC sidan det kom, då du kan få langt høgare bildefrekvens omtrent «gratis», stort sett utan nemneverdige ulemper.
I fjor kom FSR også til konsollar, men det er eit stykke opp til kvaliteten på Nvidias DLSS.
Sony sin nye variant, PSSR, fungerer på same vis som dei andre. Eit nevralt nettverk blir mata enorme mengder med scenar frå eit spel, om og om igjen, og lærer seg korleis det kan få det til å sjå betre ut.
Vil du vise spelet ditt i 4K, lar PSSR deg teikne spelet i ei lågare oppløysing, som er mindre krevjande å køyre. PSSR oppskalerer bildet ut til spelaren igjen.
Kvaliteten på PSSR vil altså variere frå spel til spel, alt etter kor bra implementeringa er. PSSR i Horizon Forbidden West og Stellar Blade er blant spela som blir rosa opp i skyene her, utan at me har testa desse heilt enno.
Skarpare og betre
Me har brukt tid i dei oppgraderte versjonane av F1 24, No Man's Sky og The Last of Us II Remastered.
PSSR er ikkje like bra som dei nye versjonane av DLSS, men det er godt nok til at du sjeldan treng å bruke Quality-modusane i spel lenger. Høgare bildefrekvens og oppskalering er generelt å føretrekke – også veit me at PSSR vil bli betre med nye oppdateringar.
Eg hoppa først inn i The Last of Us Part II Remastered.
Den nye Pro-modusen brukar PSSR til å oppskalere spelet frå 1440p til 4K med 60 bilde i sekundet. PS5 gjer også dette, då utan PSSR, men er ikkje like skarpt.
Forskjellen er openberr når du ser etter, også tidvis i action. Teksturane er skarpare og kantutjamninga betre, og bildefrekvensen er limt på 60-talet.
Men det er heller ikkje natt og dag, dette. Du legg neppe merke til dei visuelle forskjellane i kampens heite, og dette er nok ikkje spelet som utløyser den største Pro-kjøpelysta.
Kor langt unna du sit frå TV-en din, og kor stor han er, vil også påverke om du legg merke til detaljane. Sjølvsagt.
8K?
Både F1 24 og No Man's Sky har fått støtte for speling i 8K. Dette har me ikkje testa, men eg tviler på at PS5 Pro kjem til å sette fyr på marknaden for 8K-TV-ar med det første.
Likevel er det ikkje tvil om at speling i 8K har noko for seg. Me har skrive ein del om 8K-speling på PC tidlegare, og ei firedobling av piksel frå 4K vil naturlegvis sjå betre ut.
Avstanden til skjermen, og kva skjerm du brukar, er igjen ein viktig faktor.
Men i både F1 24 og No Man's Sky kan du køyre spelet i 4K med høgare bildefrekvens. Det ville eg uansett vald i spel med høgt tempo og presisjon, som skytespel og bilspel er.
Dei fleste som kjøper denne konsollen, vil nok ha ein VRR-TV i 4K med oppdateringsfrekvens på 120 hertz eller meir.
F1 24 har val mellom 8K60 og 4K120, mens No Man's Sky opnar for 8K30 og 4K60.
Begge spela har fått betre grafikk takka vere PSSR.
Nytt liv til eldre spel
Nokre veker etter lansering er no nærmare 100 spel oppdaterte for PS5 Pro.
Ikkje alle fungerer like godt, der til dømes EA no undersøker problem med Star Wars Jedi: Survivor sin oppgraderte versjon. Det blir gjerne fiksa på sikt.
PS5 Pro kjem også med ein funksjon for å løfte grafikkvaliteten på PlayStation 4-spel.
Eg fyrte opp Bloodborne for ein liten kikk, og merka at ein del av teksturane i spelet er tydeleg skarpare, men det er uklart om det faktisk er snakk om oppskalering av oppløysinga.
Den største forskjellen ser ein på grensesnitt, tekst og den type ting. Hadde eg ikkje visst betre, kunne eg fint ha gjetta at grensesnittet var teikna i 4K her.
I Shadow of the Tomb Raider er teksturar i distansen skarpare, men her er forskjellen jamt over mindre synleg.
Funksjonen er uansett kjekk å ha viss ein skal spele gjennom eldre spel.
Nytt segment
Me pratar mykje om entusiastmaskinvare i PC-verda. No kan også konsollverda smykke seg med slike merkelappar, for PS5 Pro er i alle høgaste grad eit entusiastprodukt.
Der PS4 Pro i praksis var ei erstatning for PS4, fyller PS5 Pro eit anna rom i marknaden. Det har litt med at ein ikkje har heilt det same behovet for ein oppgradert konsoll som då.
PS5 køyrer allereie mykje i 60 FPS med høg bildekvalitet, og det er nok for mange. PS4 var ein forholdsmessig svakare konsoll i 2016 enn det PS5 er no.
PS5 Pro vil minske forskjellen mellom svindyre gaming-PC-ar og konsollar, og for dei som er ute etter nettopp dette, er konsollen ei grei investering.
Den er mynta på dei med pengar og interesse for bildefrekvens og grafikk. Og ein kjem ikkje unna, at ein tilsvarande datamaskin ville kosta veldig mykje meir.
Eg hadde kanskje kjøpt ein PS5 Pro om eg ikkje visste at dei fleste nye spela endar opp på PC etter nokre år.
Så er det ein del som skurrar.
Dei Pro-oppgraderte spela er dyre. Som mange andre entusiastar er hyllene i TV-benken min fulle av fysiske spel og UHD-Blu Ray eg gjerne skulle ha fyrt inn i konsollen.
Men då må eg betale ekstra for eit diskdrev. Det er merkeleg at det ikkje følger med når Sony priser seg inn i entusiastsegmentet. Skal du først fyre opp prisen så heftig, bør du også tilby alt av snacks frå start.
Då sit eg igjen med eit spørsmål om kven Sony eigentleg meiner skal kjøpe dette, anna enn blodfans av PlayStation.
Konklusjon
Pratar du ikkje regelmessig om oppløysing, bildefrekvens og grafikknivå med kompisar, så har du sannsynlegvis ikkje behov for denne konsollen.
For dei aller fleste vil forskjellane vere for små til å forsvare ei oppgradering frå PS5.
Men har du råd og lyst, er det få ting å pirke på anna enn prisen. Alt blir betre frå ein vanleg PS5.
Det er den kraftigaste konsollen på marknaden, og leverer klart høgare yting i dei aller fleste spel. Å kunne oppleve 60 FPS i endå fleire konsollspel er flott - sjølv om me skulle ønska at prosessoren var hakket raskare etter fire år.
Me veit at det kjem rabattar på PS5 Pro etter kvart, og kanskje ligg prisnivået der det bør vere til neste Black Week igjen. For eg hadde ikkje betalt over 12.000 kroner for gleda av ein profesjonell leikestasjon med diskdrev.
Med ein prislapp på 7-8000 hadde fort karakteren vår vore eit hakk høgare.
Det er kjedeleg å kome daltande etter tre veker seinare, med dei same argumenta som mange andre har formidla. Men det er ikkje så veldig mykje nytt å seie om PS5 Pro.
PS5 Pro er for dyr. Enkelt og greitt.
